مقدمه:
فروسیلیس یک آلیاژ آهن-سیلیسیم است که از ذوب ترکیباتی مانند سنگ آهن (هماتیت یا مگنتیت)، کوارتز (SiO₂) در کوره های قوس الکتریکی با دمای نزدیک به ۲۰۰۰ درجه سانتیگراد تولید میشود.
درصد سیلیسیم در این آلیاژ تعیین کننده خواص فیزیکی و شیمیایی آن است:
- 6FeSi45: ۴۵-۵۰٪ سیلیسیم – مناسب برای ریخته گری.
- 6FeSi75: ۷۵-۸۰٪ سیلیسیم – پرکاربرد در فولادسازی.
- 6FeSi90: ۸۵-۹۰٪ سیلیسیم – استفاده در صنایع هایتک مانند نیمهرساناها.
این آلیاژ به دلیل خاصیت اکسیژن زدایی و افزایش مقاومت مکانیکی فلزات، به عنوان یک ماده ضروری در تولید فولاد ضدزنگ و چدن نشکن شناخته میشود.
بیشتر بدانید:
فروسیلیسیم چیست؟
سیلیسیم پس از اکسیژن، دومین عنصر فراوان در پوسته زمین محسوب میشود و معمولاً در طبیعت به شکل کوارتز یافت میشود.
امروزه این عنصر کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد، اما یکی از آلیاژهای پرمصرف آن، فروسیلیس است.
فروسیلیس ترکیبی از آهن و سیلیسیم بوده که از طریق فرآیند احیا، ذوب و حرارتدهی سنگآهن و سیلیس (کوارتز) با استفاده از کربن، عمدتاً در کورههای قوس الکتریکی تولید میشود.
ترکیب این آلیاژ معمولاً شامل 10 تا 90 درصد سیلیسیم و مابقی آهن است.
علاوه بر این، مقادیر ناچیزی از عناصر ناخالصی مانند منگنز، کروم، فسفر، گوگرد و آلومینیوم (کمتر از 0.5 درصد) در آن یافت میشود.
همچنین کربن، هم بهعنوان یک ناخالصی ناخواسته و هم بهعنوان یک عنصر سوم، در برخی از انواع فروسیلیس حضور دارد.

کاربردهای فروسیلیس در صنایع مختلف:
فروسیلیس در صنایع مختلف کاربردهای یسیاری دارد که انها را باهم بررسی میکنیم.
صنعت فولاد (۶۰% مصرف جهانی)
- حذف ناخالصی های اکسیژن و گوگرد از فولاد مذاب.
- افزایش استحکام و انعطاف پذیری فولاد.
صنعت فولاد (۶۰% مصرف جهانی)
- حذف ناخالصی های اکسیژن و گوگرد از فولاد مذاب.
- افزایش استحکام و انعطاف پذیری فولاد.
انرژی های نو (۱۵% مصرف جهانی)
- ساخت سلول های خورشیدی و تراشه های نیمه رسانا.
- کاربرد در تولید آلیاژهای ویژه برای باتری های لیتیومی.
صنعت | کاربرد فروسیلیس |
صنعت فولاد | به عنوان عامل اکسیژنزدا در فرآیند تولید فولاد برای حذف اکسیژن و جلوگیری از تشکیل ناخالصیها |
ریختهگری چدن | بهبود خواص مکانیکی چدن و افزایش مقاومت به سایش |
تولید فروآلیاژها | به عنوان ماده اولیه در تولید سایر فروآلیاژها مانند فروسیلیکو منگنز و فروسیلیکو کروم |
صنعت آلومینیوم | افزایش مقاومت در برابر خوردگی و دمای بالا در آلیاژهای آلومینیوم-سیلیسیم |
صنایع جوشکاری | استفاده در تولید الکترودهای جوشکاری جهت بهبود خواص مکانیکی جوش |
تولید نیمههادیها | استفاده در فرآیند تولید سیلیکون خالص برای صنایع الکترونیکی و نیمههادیها |
صنعت شیشه و سرامیک | کمک به کاهش دمای ذوب و افزایش شفافیت و کیفیت شیشه |
صنعت انرژی (خورشیدی و باتریها) | به کارگیری در ساخت آند باتریهای لیتیوم-یونی برای بهبود عملکرد آنها |
متالورژی پودر و مواد نسوز | تولید مواد نسوز مقاوم به حرارت بالا |
بیشتر بدانید:

فرآیند تولید فروسیلیس به صورت گام به گام:
در این بخش فرایند تولید فروسیلیس با بالاترین خلوص را با هم بصورت گام به گام بررسی میکنیم.
۱. آمادهسازی مواد اولیه
در این مرحله، مواد اولیه شامل سنگ سیلیس (کوارتز با خلوص بالا)، سنگ آهن و کربن (معمولاً به شکل زغال سنگ، کک یا چوب) تهیه و به نسبتهای مشخص ترکیب میشوند. هدف این مرحله، تأمین مواد مورد نیاز برای فرآیند احیا و ذوب است.
۲. شارژ مواد اولیه به کوره قوس الکتریکی
پس از آمادهسازی، مواد اولیه در مقادیر مشخص به داخل کوره قوس الکتریکی وارد میشوند. این کورهها دارای الکترودهای گرافیتی هستند که جریان الکتریکی بسیار بالایی را از خود عبور داده و موجب ایجاد دمای فوقالعاده بالا (بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ درجه سانتیگراد) میشوند.
۳. فرآیند احیا و ذوب
در اثر گرمای زیاد، سیلیس (SiO₂) با کربن واکنش داده و به سیلیسیم (Si) احیا میشود.همزمان، آهن موجود در مواد اولیه نیز ذوب شده و با سیلیسیم ترکیب میشود و آلیاژ فروسیلیس را تشکیل میدهد.
۴. جداسازی و تخلیه مواد مذاب
پس از تکمیل فرآیند احیا، فروسیلیس مذاب که چگالی بالاتری نسبت به ناخالصیها دارد، در کف کوره جمع میشود. سپس از طریق دریچه خروجی، مواد مذاب تخلیه شده و در قالبهای مخصوص ریختهگری سرد میشوند.
۵. خردایش و دانهبندی
پس از سرد شدن، فروسیلیس به شکل شمشهای جامد درمیآید. این شمشها وارد واحد خردایش و دانهبندی شده و با استفاده از دستگاههای سنگشکن به اندازههای مختلف (ریز، متوسط، درشت) تبدیل میشوند.
۶. بستهبندی و ارسال به بازار
در آخرین مرحله، محصول نهایی بستهبندی شده و برای مصارف صنعتی به کارخانههای فولاد، ریختهگری، آلومینیوم سازی و سایر صنایع مرتبط ارسال میشود. کیفیت خلوص در مرحله نهایی بررسی میشود.
بیشتر بدانید:

برترین تولیدکنندگان فروسیلیس در جهان:
فروسیلیس، آمیژانی از آهن و سیلیسیم، نقش حیاتی در صنایع فولاد و ریختهگری ایفا میکند.در سطح جهانی، چندین شرکت برجسته در تولید این ماده فعالیت دارند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
1. شرکت های ایرانی:
شرکت پرشین فروسیلیس به عنوان بهترین تولیدکننده و صادرکننده محصولات فروسیلیس با بالاترین خلوص و برترین کیفیت در سطح منطقه و بینالمللی شناخته میشود.
ما با سالها تجربه در زمینه تولید و توزیع فروسیلیس، همواره تلاش کردهایم تا با ارائه محصولاتی با کیفیت عالی و قیمت رقابتی، رضایت مشتریان خود را جلب کنیم.
2.چین:
تا سال ۲۰۱۶، چین بزرگترین صادرکننده فروسیلیس در جهان بود. با افزایش تقاضای داخلی و رشد صادرات کشورهایی مانند روسیه، سهم چین از بازارهای جهانی کاهش یافت. بااینحال، این کشور همچنان یکی از تولیدکنندگان برجسته فروسیلیس در جهان است.
3.روسیه:
در سال ۲۰۱۶، روسیه با پیشیگرفتن از چین، به بزرگترین صادرکننده فروسیلیس در جهان تبدیل شد. این کشور با بهرهگیری از منابع غنی معدنی و فناوریهای پیشرفته، نقش مهمی در تأمین نیازهای جهانی ایفا میکند
نکات مهم در قیمت گذاری فروسیلیسیم:
فروسیلیسیم یکی از مهمترین فروآلیاژهای مورد استفاده در صنعت فولاد و ریختهگری است.
قیمت این محصول به عوامل متعددی وابسته است که میتواند در بازارهای داخلی و بینالمللی نوسانات شدیدی داشته باشد.
تولیدکنندگان برای تعیین قیمت، به معیارهای فنی، اقتصادی و تجاری متکی هستند.
1.درصد خلوص سیلیسیم
فروسیلیسیم معمولاً در گریدهای 45٪، 65٪، 75٪ و بالاتر تولید میشود.
هرچه درصد سیلیسیم بالاتر باشد، قیمت نیز افزایش مییابد.
2.کیفیت مواد اولیه فروسیلیس:
قیمت سنگ معدن سیلیس (کوارتز) و آهن خام تأثیر مستقیم بر قیمت فروسیلیس دارد.
کیفیت مواد اولیه بر بازده تولید و هزینههای فرآوری تأثیر میگذارد.

3.نوع و اندازه دانه بندی Ferrosilicon:
فروسیلیس در ابعاد مختلفی مانند ۱۰-۶۰ میلیمتر یا ۳-۱۰ میلیمتر به بازار عرضه میشود.
بسته به نیاز مشتری، دانهبندی ریزتر ممکن است قیمت بالاتری داشته باشد.
4.روش تولید و هزینههای انرژی فروسیلیسیم:
فرآیند تولید فروسیلیس از طریق کورههای قوس الکتریکی انجام میشود که نیازمند مصرف بالای برق است.
هزینه برق و انرژی در کشورهای مختلف، تأثیر بسزایی بر قیمت نهایی محصول دارد.

5.هزینههای حملونقل و بسته بندی فروسیلیکون:
صادرات یا انتقال داخلی فروسیلیس مشمول هزینههای بارگیری، حملونقل و بستهبندی است.
قیمت نهایی فروسیلیس بسته به فاصله بین تولیدکننده و مشتری تغییر میکند.
6.عرضه و تقاضا در بازار فروسیلیس:
قیمت فروسیلیس تحت تأثیر تقاضای صنایع فولادسازی و ریختهگری متغیر است.
در دورههایی که ساختوساز یا تولید فولاد افزایش یابد، قیمت فروسیلیس نیز صعودی خواهد بود.

سوالات متداول:
۱. فروسیلیسیم چیست و چه کاربردی دارد؟
فروسیلیسیم یک آلیاژ صنعتی متشکل از آهن (Fe) و سیلیسیم (Si) است که بهعنوان ماده اولیه در صنایع فولادسازی، ریختهگری و الکترونیک استفاده میشود.
این آلیاژ به دلیل خاصیت اکسیژنزدایی و افزایش استحکام فلزات، نقش کلیدی در تولید فولادهای ضدزنگ، چدن نشکن و نیمهرساناها ایفا میکند.
۲. تفاوت بین FeSi45، FeSi75 و FeSi90 چیست؟
تفاوت اصلی این آلیاژها در درصد سیلیسیم و کاربرد آنهاست:
-
FeSi45: ۴۵-۵۰% سیلیسیم – مناسب برای ریختهگری و تولید چدن.
-
FeSi75: ۷۵-۸۰% سیلیسیم – پرکاربرد در فولادسازی و تولید فولادهای آلیاژی.
-
FeSi90: ۸۵-۹۰% سیلیسیم – استفاده در صنایع هایتک مانند الکترونیک و انرژیهای نو.
۳. قیمت فروسیلیس چقدر است؟ (به تومان)
قیمت فروسیلیسیم به درصد خلوص و نرخ دلار بستگی دارد. برآورد قیمت در بهمن ۱۴۰3:
- FeSi45: ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان به ازای هر تن.
- FeSi75: ۹۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان به ازای هر تن.
- FeSi90: ۱۵۰ تا ۱۷۵ میلیون تومان به ازای هر تن.
4. بهترین منابع برای استعلام قیمت روز فروسیلیسیم کدامند؟
سایتهای خارجی:
Metal.com → گزارشهای هفتگی قیمت فلزات.
FerroAlloyNet → تحلیل بازار فروسیلیسیم چین.
سایتهای ایرانی:
5. صادرات و واردات فروسیلیسیم چگونه است؟
صادرکنندگان برتر: چین (۴۰% بازار جهانی)، روسیه (۱۵%)، هند (۱۰%).
واردکنندگان اصلی: هند، آمریکا، ترکیه و کشورهای اروپایی.
صادرات ایران: سالانه حدود ۱۰,۰۰۰ تن به کشورهایی مانند عراق و ترکیه.
نتیجه گیری:
فروسیلیس، به عنوان یکی از مهمترین آلیاژهای صنعتی، نقش حیاتی در صنایع مدرن ایفا میکند.
این آلیاژ که ترکیبی از آهن و سیلیسیم است، به دلیل خواص منحصربه فردی مانند اکسیژنزدایی، افزایش استحکام فلزات و بهبود سیالیت در ریخته گری، به ماده ضروری در تولید فولادهای ضدزنگ و نیمه رساناهای پیشرفته تبدیل شده است.
با توجه به رشد سریع صنایع فولادسازی، الکترونیک و انرژیهای نو، تقاضا برای فروسیلیسیم در سالهای اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است.
بازار جهانی فروسیلیسیم تحت تأثیر عوامل متعددی مانند هزینه انرژی، نرخ دلار، تحریمهای بینال مللی و تقاضای فزاینده کشورهای در حال توسعه قرار دارد.
قیمت فروسیلیسیم به طور مستقیم به درصد خلوص سیلیسیم، نرخ دلار و هزینه های تولید وابسته است.
برآوردهای اخیر نشان میدهد که قیمت جهانی این آلیاژ در سال ۲۰۲۳ بین ۱,۲۰۰ تا ۳,۵۰۰ دلار به ازای هر تن متغیر است که معادل ۶۰ تا ۱۷۵ میلیون تومان برای بازار ایران محاسبه میشود.
با توجه به نوسانات ارز و افزایش هزینه های انرژی، پیشبینی میشود قیمت فروسیلیسیم در سالهای آینده روند صعودی داشته باشد.
آینده بازار فروسیلیسیم بسیار امیدوارکننده است.
با رشد صنعت فولاد در کشورهایی مانند هند و چین، و همچنین توسعه فناوریهای نوین در حوزه انرژیهای تجدید پذیر و الکترونیک، پیشبینی میشود تقاضا برای این آلیاژ تا سال ۲۰۳۰ با نرخ رشد سالانه ۶% افزایش یابد. این رشد، فرصتهای بینظیری را برای تولیدکنندگان، صادرکنندگان و سرمایه گذاران ایجاد میکند.
در نهایت، برای خریداران و فعالان صنعت، مشاوره با تولیدکنندگان معتبر، رصد نوسانات بازار جهانی و استفاده از دادههای به روز، کلید موفقیت در این بازار پویا و رقابتی است.
با توجه به اهمیت استراتژیک فروسیلیس در صنایع پایه، سرمایه گذاری در این حوزه نه تنها سودآور، بلکه گامی ضروری برای توسعه صنعتی و اقتصادی کشورها محسوب میشود.